De Aardappeleters

Hoe staat de moestuin erbij? Hebben de jonge zaailingen het overleefd? Heeft het companion algoritme geholpen? Zijn Kevin en Sanne al 100% zelfvoorzienend? We snappen dat jullie veel vragen hebben. Daarom is het weer tijd voor… een moestuin update!

Laten we beginnen met de belangrijkste vraag: hebben we al iets kunnen oogsten? Jazeker! Tot nu toe hebben we kunnen genieten van tuinbonen, erwtjes, sla, snijbiet, aardappels, radijsjes, wortels, meiraap, knoflook, kool, waterkers, koriander en basilicum. Best een aardige lijst dus!

Het begon allemaal met de tuinbonen. Tijdens onze reis naar Nederland kregen we al foto’s doorgestuurd waarop Jesper zijn hand naast de bonen hield ter indicatie van hun indrukwekkende formaat. De erwtjes die tussen de tuinbonen groeiden werden letterlijk en figuurlijk overschaduwd, waardoor de opbrengst hiervan een stuk minder was, maar de smaak gelukkig niet. In ‘De Grote Smaakbijbel’ lazen we dat elke Romein op 1 mei verplicht is om zijn Vespa te beklimmen en naar een mooie plek te rijden voor een picknick van jonge tuinbonen, pecorino en een fles wijn. Wij hebben de Vespa vervangen door een Prius en de pecorino door wat nootjes, maar verder kunnen we deze traditie zeker aanraden.

Het tweede grote succes was de sla. De tien schattige kleine kropjes pluksla zijn inmiddels uitgegroeid tot halve kerstbomen, genoeg om elke dag een verse salade te kunnen maken. Om wat meer variatie in onze salades aan te brengen hebben we inmiddels ook een rode slavariant geplant. Daarnaast hebben we natuurlijk nog de snijbiet, die aan ongeveer elk gerecht toegevoegd kan worden voor meer smaak en kleur. 

Maar goed, een moestuin is natuurlijk niet altijd rozengeur en maneschijn. Er steken altijd wel problemen de kop op waar je nog nooit van gehoord had. Zo hebben we bij de spinazie en broccoli helaas kennis gemaakt met het concept ‘doorschieten’. Nu ben ik zelf ook vrij hard doorgeschoten tijdens mijn puberteit, maar ik wist niet dat dit bij groenten ook voorkwam. Als groenten doorschieten, stoppen ze al hun energie in het aanmaken van lange stengels met bloemen en zaden in plaats van eetbare bladeren. Het is een overlevingsmechanisme waarmee de plant zich zo snel mogelijk voortplant als reactie op stress. Stress waarover? Dat is de grote vraag. Te warm, te koud, te nat, te droog, te veel of weinig voedingstoffen, ga zo maar door. Bij de broccoli kwamen we er zelfs achter dat we een meerjarige ‘sprouting’ variant hadden gezaaid, die in het eerste jaar lange stelen en wortels ontwikkelt en pas in het tweede jaar begint met de productie van eetbare broccolis. Zoiets verzin je toch niet?

En dan is er het verhaal van de aardappels. Op 25 mei om 12:00, terwijl Sanne en ik nietsvermoedend met ons boodschappenmandje door de Lidl liepen, kregen we een verontrustend bericht van Jesper: “We need to talk about the potatoes”. Vol spanning maakten we gehaast ons boodschappenrondje af en snelden we ons terug naar huis, druk speculerend over wat de woorden van Jesper zouden kunnen betekenen. Eenmaal terug in de vallei bracht Jesper ons het slechte nieuws: de ouders van Isabel hadden een rondje door de moestuin gelopen en gezien dat de aardappels bruine bladeren hadden. In onze ogen was dit geen reden geweest voor paniek, maar de ouders van Isabel wisten als doorgewinterde aardappelverbouwers wel beter…

Dit was een symptoom van de aardappelziekte, een vernietigende schimmel die binnen enkele dagen hele aardappeloogsten kan laten mislukken. In 1845 was deze schimmel zelfs verantwoordelijk geweest voor de Ierse hongersnood, waarbij de helft van de Ierse bevolking omkwam. De schimmel kan ook andere planten in de nachtschadefamilie besmetten, zoals tomaten en aubergines, dus het was belangrijk om verdere verspreiding zo snel mogelijk te voorkomen. Diezelfde middag nog dekten we de tomaten af met zeil, haalden we alle aardappelplanten weg en begroeven we de planten in een verre uithoek van het terrein alsof het kernafval was. En toen kwam het spannendste moment: hoe zouden de aardappels onder de grond eruit zien? Voorzichtig groeven we als schatzoekers in de aarde, en al snel kwamen er prachtige goudgele aardappeltjes naar boven. Eind goed al goed, en wat betreft aardappels zijn we in ieder geval zelfvoorzienend!

Dan tot slot de vraag of het companion algoritme geholpen heeft. We weten natuurlijk niet hoe het was geweest zonder het algoritme, maar op het eerste gezicht lijken veel combinaties het goed te doen. In de bak met de bekende ‘Three Sisters’ groeien de snijbonen netjes om de mais heen en beginnen de grote bladeren van de pompoen langzaam de bodem te bedekken. Waar de kool eerst nog veel last had van koolwormen en rupsen, lijken deze volledig weg te zijn sinds er een overvloed aan waterkers tussen groeit. Ook de courgettes lijken geen last te hebben van bladluizen en kevers, al dan niet door de prachtige Oost-Indische kers die er tussendoor groeit. En zo zijn er nog tal van voorbeelden waarbij we niks met zekerheid kunnen zeggen, maar waarbij de combinaties in ieder geval goed groeien.

Al met al zijn we dus erg tevreden. En hoewel het misschien klinkt alsof we elke dag ploeterend en zwoegend in de moestuin doorbrengen, valt dat eigenlijk enorm mee. Elke dag geven we de planten water, wieden we wat onkruid en plukken we wat groenten of kruiden om te eten. En soms maaien we het gras, bouwen we ondersteuning voor de groenten of planten we wat nieuwe plantjes. Maar over het algemeen kost het ons vaak niet meer dan een uurtje per dag. Hiernaast hebben we dus genoeg tijd om te genieten van alle prachtige natuur, wandelpaden, rivierstandjes, campings, bergtoppen en dorpjes die Portugal rijk is. Daarom, om deze blog af te sluiten, hierbij nog een foto update van al onze avonturen van de afgelopen maanden!